Met Maakkunde wordt wetenschap en techniek net zo normaal als rekenen en lezen
Bouwen aan je eigen stofzuiger of zonnepanelen voor een satelliet ontwerpen: klinkt dit als hoog gegrepen voor jouw lessen wetenschap en techniek? Niet met de gratis lesmethode Maakkunde van NEMO!
WisMon werkt sinds 2020 met de lesmethode Maakkunde, is sinds 2022 exclusieve trainingspartner van NEMO voor Maakkunde en ondersteunt scholen en leerkrachten bij het inzetten van Maakkunde. Met deze gratis lesmethode voor wetenschap & techniek, bedenken leerlingen hun eigen oplossing voor een probleem, met de meest simpele materialen. Ze ontwerpen en maken hun eigen bouwwerken, testen natuurwetten en verbeteren tot hun oplossing werkt! Kortom: een methode waarmee kinderen stimuleert op een speelse manier bezig zijn met wetenschap en techniek.
Hoe kun jij je leerlingen enthousiast maken voor de wonderen van de wetenschap en techniek? En waarom is dit zo belangrijk? Sanne van Wees, coördinator Maakkunde bij NEMO en Marcella van den Burg, Specialist wetenschap- & techniekonderwijs en Maakkunde trainer bij WisMon, delen hun ervaringen en praktische tips.
Wetenschap en techniek inbedden in het onderwijs
“Alles in ons leven hangt samen met techniek,” vertelt Marcella. “Maar, het imago van techniek is nog niet zo goed en het wordt op school nog te weinig gestimuleerd. De lesmethode Maakkunde maakt techniek leuk en toegankelijk voor leraren. Hierdoor kunnen leerlingen niet alleen kennismaken met de wereld van wetenschap & techniek, maar zullen ook meer leerlingen overwegen om voor dit vakgebied te kiezen in een vervolgopleiding.”
Hoe bereik je dat? Volgens Sanne begint dat al op de basisschool, door jonge kinderen frequent met wetenschap en techniek te laten experimenteren. “De lesmethode Maakkunde is ontwikkeld met het idee om wetenschap en techniek echt in te bedden in het dagelijkse onderwijs,” legt Sanne uit.
Kinderen verwonderen zich over wetenschap en techniek
Van elektriciteit en geluid, tot irrigatie en satellieten: aan de hand van tien verschillende thema’s ontdekken je leerlingen met de lesmethode Maakkunde spelenderwijs de wereld van wetenschap en techniek. Alle modules volgen een vaste cyclus van onderzoekend en ontwerpend leren. Bij elk van de tien thema’s is er een module voor groep 1-4 en groep 5-8. Het lesmateriaal is geschikt voor het laagste leerjaar en met slechts een paar aanpassingen maak je de lessen voor elk leerjaar steeds iets uitdagender.
De modules bieden dus genoeg mogelijkheden om elk kind op de basisschool in ieder leerjaar aan te spreken. Dat leidt vaak tot grote verwondering. Sanne: “Het feit dat je binnen het thema ‘elektriciteit’ zelf een stofzuigertje kunt leren maken, is geweldig! Het klinkt bijna als een te grote opgave, maar als je erachter komt dat dit toch kan met deze simpele materialen, maakt het de verbazing des te groter. En: de stofzuiger werkt écht.”
“Of wat dacht je van het thema ‘satellieten’,” vult Marcella aan. “Dit lijkt ook zo groots en complex, maar ook dit thema kan heel simpel. Op de website van Maakkunde vind je een aantal losstaande korte activiteiten. Een van mijn favorieten is een activiteit van veertig minuten, waarin je met leerlingen van groep 1-4 zonnepanelen ontwerpt voor een satelliet.”
Technologie toegankelijk maken met simpele materialen
Maakkunde is praktisch en laagdrempelig, want de meeste materialen die je nodig hebt, liggen ook bij de kinderen thuis. Denk: papier en plastic flesjes. Maar ook saté-prikkers, elastiekjes, paperclips en splitpennen spelen de hoofdrol binnen Maakkunde. Dit soort spullen kun je heel goed als verbindingsstukken gebruiken in constructies.
Sanne: “Het zijn kleine materialen waarmee je grote problemen oplost.” Heb jij bijvoorbeeld thuis een snijplankje en een appel, mandarijn of avocado liggen? Alleen daarmee bouw je al je eigen weegschaal en kan je aan de slag met allerlei kleine experimenten binnen het thema ‘evenwicht’. Of verzamel kleine objecten en een stuk touw en ga aan de slag met het maken van je eigen mobiel.”
Met Maakkunde boor je de natuurlijke creativiteit aan bij kinderen. door ze te laten ervaren wat ze met dagelijkse spullen allemaal kunnen. Sanne: “Zo komt die super complexe wereld van technologie zomaar binnen handbereik! Kinderen leren dat alle technische uitvindingen ooit door iemand zijn bedacht en gemaakt en dat zij dat zelf ook kunnen.”
Ook Marcella ziet het effect van de praktijkgerichte aanpak: “Met Maakkunde wordt knutselen echt leren. Via de opdrachten komen ze niet alleen tot een begrip van de theorie achter de technische thema’s, ze onthouden deze ook én leren zelf ontwerpen.
Linda Verbeek, basisschool-directrice, over de lesmethode Maakkunde:
Talenten en teamwork
Naast het ontdekken van hun eigen talenten, leren de basisschoolkinderen met Maakkunde ook samenwerken. Sanne: “Waar de één vooral in de lesstof zal duiken om te analyseren wat er gebeurt, klapt een ander misschien tijdelijk dicht, om vervolgens geholpen te worden door een derde teamlid, dat gewoon van alles aan het uitproberen is.”
Tijdens een inspiratieworkshop die Sanne gaf aan docenten, was er een groepje urenlang bezig met het maken van een eigen festivallampje dat je op je hoofd kunt zetten, om op te vallen in de menigte. “Waar de één heel secuur met de techniek bezig was en uiteindelijk een niet zo mooi maar wél heel goed functionerend lampje had, lag de nadruk bij de ander op een indrukwekkend design en ging het op technisch vlak elke keer mis.”
Ook Marcella ziet dit gebeuren bij leerlingen in de klas: “Sommige leerlingen gaan direct aan de slag, anderen maken eerst netjes een ontwerp op papier. Je ziet als docent dat kinderen door deze methode allerlei talenten en voorkeuren bij zichzelf ontdekken, maar ook: elkaars talenten leren herkennen en inzetten.”
Trainingen Maakkunde voor docenten
Zin om vandaag nog aan de slag te gaan met Maakkunde? Dat kan! Al het lesmateriaal van Maakkunde – inclusief nieuwe digibordlessen – staat binnenkort gratis op de website van Maakkunde. Het materiaal kan onbeperkt en door iedere leerkracht worden gebruikt.
Voor wie wel wat inspiratie en ondersteuning kan gebruiken biedt WisMon ook trainingen aan docenten. Tijdens de Maakkunde Teamtraining of Experttraining leer je hoe je praktisch aan de slag kunt met de didactiek achter onderzoekend en ontwerpend leren en hoe je de lesstof van Maakkunde zo effectief mogelijk overbrengt.
“WisMon doet dit vanuit haar praktische onderwijs-expertise. Door die jarenlange ervaring weten ze precies wat jij als leerkracht nodig hebt om de methode toe te passen in de lespraktijk,” vertelt Sanne. Om daaraan toe te voegen: “Hoe mooi zou het zijn als je in de toekomst iemand spreekt die een technische opleiding of technisch beroep heeft gekozen door Maakkunde? Niet omdat iedereen een technische opleiding moet gaan doen, maar wel om te zorgen dat wetenschap en techniek als vak net zo serieus genomen worden als elk ander vak.”
Enthousiast geworden?
Wil jij jezelf als leerkracht verder ontwikkelen en aan de slag met Maakkunde? Lees meer over Maakkunde in het onderwijs of schrijf je in voor één van onze trainingen.
Vragen over trainingen van Maakkunde?
Neem dan contact op met W&T expert en Maakkunde-trainer Wendie. Ze kan je er alles over vertellen!